„Pójdź za mną!”, mówi zmartwychwstały Pan do Piotra, jako ostatnie swe słowa do tego ucznia wybranego, aby pasł Jego owce. „Pójdź za mną” – te zwięzłe słowa Chrystusa mogą być uznane za klucz do zrozumienia orędzia wypływającego z życia naszego nieodżałowanego i umiłowanego Papieża Jana Pawła II, którego ciało składamy dzisiaj do ziemi jako zasiew nieśmiertelności – z sercem pełnym smutku, ale także radosnej nadziei i głębokiej wdzięczności.

Są to uczucia naszej duszy, Bracia i Siostry w Chrystusie, obecni na placu św. Piotra, na przyległych ulicach i w różnych innych miejscach Rzymu, wypełnionego w tych dniach nieogarnionym tłumem, milczącym i modlącym się. Pozdrawiam serdecznie wszystkich. W imieniu Kolegium Kardynalskiego pragnę skierować pełne szacunku myśli Głowom państw, rządów i delegacji różnych krajów. Pozdrawiam Zwierzchników i przedstawicieli Kościołów i Wspólnot chrześcijańskich, a także innych religii. Pozdrawiam także Arcybiskupów, Biskupów, Kapłanów, Zakonników, Zakonnice i Wiernych przybyłych z różnych kontynentów. W sposób szczególny pozdrawiam Młodzież, którą Jan Paweł II lubił nazywać przyszłością i nadzieją Kościoła. Moje pozdrowienia sięgają także wszystkich, którzy w każdej części świata łączą się z nami poprzez radio i telewizję w tym chóralnym uczestniczeniu w uroczystej ceremonii pożegnania umiłowanego Papieża.

„Pójdź za mną” - już jako młody uczeń Karol Wojtyła był entuzjastą literatury, teatru i poezji. Pracując w zakładzie chemicznym, otoczony i zagrożony nazistowskim terrorem, usłyszał głos Pana: „Pójdź za mną!” W tym, tak specyficznym kontekście zaczął czytać książki filozoficzne i teologiczne, wstąpił później do tajnego seminarium, założonego przez kardynała Sapiehę, a po wojnie mógł ukończyć swoje studia na Wydziale Teologicznym Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie. Wielokrotnie w swoich listach do kapłanów i książkach autobiograficznych mówił nam o swoim kapłaństwie, które rozpoczęło się 1 listopada 1946 r. W tekstach tych wyjaśnia swoje kapłaństwo wychodząc od trzech Jezusowych zdań. Przede wszystkim od tego: „Nie wyście mnie wybrali, ale ja was wybrałem i ustanowiłem was po to, abyście szli i owoc przynosili i aby owoc wasz trwał” (J 15, 15). Drugie zdanie to: „Dobry pasterz daje swoje życie za owce” (J 10, 11). I wreszcie: „Jak Ojciec mnie umiłował, tak i ja was umiłowałem. Trwajcie w mojej miłości” (J 15, 9). W tych trzech zdaniach dostrzegamy całą duszę naszego Ojca Świętego. On naprawdę szedł wszędzie i niestrudzenie, by przynosić owoc i to owoc trwały. „Wstańcie, chodźmy!” to tytuł jego przedostatniej książki. „Wstańcie, chodźmy!” – tymi słowami budzi nas z wiary zmęczonej, ze snu uczniów wczoraj i obecnie. „Wstańcie, chodźmy!” mówi dziś także nam. Ojciec Święty był kapłanem do końca, bowiem oddał życie Bogu za swoje owce, za owce całego świata, w codziennym darze służby Kościołowi, a zwłaszcza w trudnej próbie ostatnich miesięcy. W ten sposób stał się jedno z Chrystusem, dobrym pasterzem, który miłuje swoje owce. I wreszcie: „Trwajcie w mojej miłości”. Papież, który wychodził na spotkanie wszystkich, który miał zdolność przebaczania i otwarcia serca dla wszystkich, mówi nam także dziś tymi słowami Pana, iż trwając w miłości Chrystusa uczymy się w jego szkole, sztuki prawdziwej miłości.

„Pójdź za mną!” W lipcu 1958 roku otwiera się przed młodym kapłanem, Karolem Wojtyłą, nowy etap na drodze podążania z Panem i za Panem. Karol udał się, jak zwykle, z grupą młodzieży na wspólny wakacyjny spływ kajakowy na Mazurach. Ale miał ze sobą list wzywający go do stawienia się przed kardynałem Wyszyńskim, Prymasem Polski. Mógł się domyślać celu tego spotkania: nominacji na biskupa pomocniczego w Krakowie. Pozostawienie pracy akademickiej, porzucenie dającej satysfakcję bliskości z młodzieżą, pozostawienie wielkiego zmagania intelektualnego o poznanie i zrozumienie tajemnicy człowieka-stworzenia, by uobecnić we współczesnym świecie chrześcijańską interpretację naszego istnienia – wszystko to musiało mu się jawić jako utrata samego siebie, utrata tego właśnie, co stało się ludzką tożsamością tego młodego kapłana. „Pójdź za mną” – Karol Wojtyła przyjął, słysząc w wołaniu Kościoła głos Chrystusa. Zdał sobie potem sprawę jak prawdziwe są słowa Pana: „Kto chce zachować swoje życie, straci je, a kto straci, ten je zachowa” (Łk 17, 33). Nasz Papież – jak wszyscy wiemy – nigdy nie chciał zachować życia, zatrzymać go dla siebie; chciał dać siebie samego bez ograniczeń, aż do ostatniej chwili Chrystusowi, a w ten sposób także nam. Właśnie w ten sposób mógł doświadczyć jak wszystko, co oddał w ręce Pana, powróciło w nowy sposób: miłość słowa, poezji, literatury, stała się istotną częścią jego misji duszpasterskiej i nadała nową świeżość, aktualność, nową siłę przyciągania głoszeniu Ewangelii, także wtedy, gdy było to znakiem sprzeciwu. „Pójdź za mną!” W październiku 1978 roku kardynał Wojtyła usłyszał na nowo głos Pana. Odnawia się dialog z Piotrem, który zabrzmiał w dzisiejszej Ewangelii: „Szymonie, synu Jana, czy miłujesz mnie? [...] Paś owce moje!” Na pytanie Pana: Karolu, czy mnie miłujesz?, arcybiskup krakowski odpowiedział z głębi swego serca: „Panie, Ty wszystko wiesz, Ty wiesz, że Cię kocham” (por.

J 21, 15). Miłość Chrystusa była główną siłą naszego, umiłowanego Ojca Świętego. Kto go widział modlącego się, kto go słyszał przemawiającego, wie o tym. I dzięki temu głębokiemu zakorzenieniu w Chrystusie mógł nieść ciężar przekraczający czysto ludzkie siły: mógł być pasterzem trzody Chrystusa i Jego Kościoła powszechnego. Nie jest to jednak moment, by mówić o szczegółach tego pontyfikatu, tak bogatego w treści. Chciałbym jedynie odczytać dwa fragmenty z dzisiejszej Liturgii, w których pojawiają się główne elementy jego przesłania. W swoim pierwszym liście powiada św. Piotr , a za nim powtarza nam papież: „Przekonuję się, że Bóg naprawdę nie ma względu na osoby. Ale w każdym narodzie miły jest Mu ten, kto się Go boi i postępuje sprawiedliwie. Posłał swe słowo synom Izraela, zwiastując im pokój przez Jezusa Chrystusa. On to jest Panem wszystkich” (Dz 10, 34-36). A w drugim liście św. Paweł – i za świętym Pawłem nasz zmarły Papież – upomina nas głośno: „Przeto bracia moi umiłowani, za którymi tęsknię, radości i chwało moja, tak stójcie mocno w Panu umiłowani” (Flp 4, 1).

„Pójdź za mną!” Wraz z posłaniem, by paść jego trzodę, Chrystus zapowiedział Piotrowi męczeństwo. Tym ostatnim słowem podsumowującym dialog o miłości i o posłannictwie pasterza powszechnego, Pan przywołuje inny dialog, który miał miejsce podczas ostatniej wieczerzy. Jezus powiedział wtedy: „Dokąd Ja idę wy pójść nie możecie. Rzekł do Niego Piotr: Panie, dokąd idziesz? Odpowiedział mu Jezus: Dokąd Ja idę, ty teraz za Mną pójść nie możesz, ale później pójdziesz” (J 13, 33. 36). Jezus z wieczerzy idzie na krzyż, idzie ku zmartwychwstaniu – wchodzi w misterium paschalne; Piotr na razie nie może iść za nim. Teraz – po zmartwychwstaniu – nadszedł ten moment, owo „później”. Pasąc trzodę Chrystusa, Piotr wchodzi w misterium paschalne, idzie ku krzyżowi i ku zmartwychwstaniu. Pan mówi o tym następującymi słowami: „Gdy byłeś młodszy, chodziłeś gdzie chciałeś, ale gdy się zestarzejesz, wyciągniesz swoje ręce, a inny Cię opasze i poprowadzi dokąd nie chcesz” (J 21, 18). W pierwszym okresie pontyfikatu Ojciec Święty, jeszcze młody i pełen sił, pod przewodem Chrystusa udawał się aż po krańce ziemi. Ale potem coraz bardziej wchodził w zjednoczenie z cierpieniami Chrystusa, coraz bardziej rozumiał prawdę słów: „Ktoś inny cię opasze”. W takim zjednoczeniu z cierpiącym Panem niestrudzenie i z nowym zapałem głosił Ewangelię, misterium miłości aż do końca (por J 13, 1). Przedstawił nam tajemnicę paschalną jako tajemnicę Bożego miłosierdzia. W swojej ostatniej książce napisał iż granicą wyznaczoną złu „jest ostatecznie miłosierdzie Boże” (

Pamięć i tożsamość, str. 61). A w refleksji na temat zamachu stwierdza: „Chrystus cierpiąc za nas wszystkich, nadał cierpieniu nowy sens, wprowadził je w nowy wymiar, nowy porządek, porządek miłości [...] jest to cierpienie, które pali i pochłania zło ogniem miłości i wyprowadza nawet z grzechu wielorakie owoce dobra” (str. 171-172). Ożywiany tą wizją Papież cierpiał i miłował w jedności z Chrystusem. Dlatego przesłanie Jego cierpienia i jego milczenia stało się tak wymowne i owocne.

Boże Miłosierdzie: Ojciec Święty najczystsze odbicie Bożego miłosierdzia odnalazł w Matce Bożej. On, który stracił w młodym wieku swoją matkę, tym bardziej ukochał Matkę Bożą. Słowa ukrzyżowanego Pana odczuwał jako wypowiedziane do niego osobiście: „Oto Matka twoja!” I postąpił tak, jak umiłowany uczeń Pana: przyjął Ją w głębi swego wnętrza (J 19, 27) – Totus Tuus. Od matki nauczył się jak być podobnym do Chrystusa.

Dla nas wszystkich pozostaje niezapomnianym, jak w ostatnią Niedzielę Wielkanocną swego życia, naznaczony cierpieniem, jeszcze raz ukazał się w oknie Pałacu Apostolskiego i po raz ostatni udzielił błogosławieństwa Urbi et orbi. Możemy być pewni, że nasz ukochany Papież stoi teraz w oknie domu Ojca, patrzy na nas i nam błogosławi. Tak. Błogosław nam, Ojcze święty. Twoją drogą duszę polecamy Matce Bożej, Twojej matce, która każdego dnia kierowała tobą i teraz poprowadzi Cię ku wiecznej chwale swego Syna, Jezusa Chrystusa, naszego Pana. Amen.