„Przypominam sobie siebie w szkole, gdy mam 13 lat, oraz nowy świat, który otwiera mi się przed oczami”. Był rok 1989. David Macek mieszkał w Brnie, stolicy czeskich Moraw. Wtedy nie istniała jeszcze Republika Czeska i Słowacja – była Czechosłowacja, z komunistami rządzącymi od 1946 roku. Podmuch uderzający we wschodnią Europę, kontrolowaną przez Sowietów, który miał doprowadzić do upadku muru berlińskiego, do Pragi dotarł wraz z Aksamitną Rewolucją, wyznaczając koniec reżimu oraz przynosząc prezydenturę Vaclava Havla, ponadto pierwsze wolne wybory w czerwcu 1990 roku, a w 1992 niepodległość obydwu państw. Dzisiaj Macek jest żonaty, ma pięcioro dzieci, pracuje dla czeskiej fundacji dobroczynnej DRFG, za sobą ma polityczną przeszłość. By przekonać się, co pozostało z europejskiego marzenia, można zacząć od tej historii, od odkrycia nowego świata składającego się z obywatelstwa i wolności, która na początku lat 90. zagarnęła tę część Europy. Od historii, która doprowadziła Davida do organizowania spotkań i zacieśniania przyjaźni, z których zrodziły się liczne inicjatywy. MeetingBrno w 2016 roku na przykład – seria wydarzeń kulturalnych wypełniła ściśle dwutygodniowy program w czeskim mieście. Albo „Marsz Pojednania” między Czechami a Czechami niemieckojęzycznymi, którzy historycznie zawsze mieszkali razem w Brnie, by uzdrowić ranę niezmiennie otwartą od końca drugiej wojny światowej, kiedy ci drudzy zostali wygnani z kraju.

„Miłość do polityki i zaangażowanie w społeczeństwo rodzą się we mnie w wieku 17 lat, gdy natknąłem się za pośrednictwem grup diecezjalnych na doktrynę społeczną Kościoła” – opowiada Macek. Czy wiara mogła wnieść wkład w tę nową przygodę wolności? David i jego przyjaciele krążą po parafiach, by rozpowszechniać wiedzę o encyklikach społecznych. Następnie pierwsze polityczne zaangażowanie na poziomie gminnym i studia: nauki społeczne. Po obronie pracy magisterskiej pewien senator oferuje mu miejsce asystenta, ale jednocześnie nadchodzi zaproszenie z Uniwersytetu Laterańskiego, by uzupełnił studia w Rzymie. „Senator powiedział mi, że zaczeka na mój powrót”. I tak też się stało. „Był rok 2003. Rok później Republika Czeska miała wejść do Unii Europejskiej”. Startując z listy do Parlamentu Europejskiego, David nie zostaje wybrany. Zostaje członkiem Morawskiej Rady Regionalnej, a od 2006 roku – zastępcą przewodniczącego Partii Demokratycznej.

„Byłem 30-letnim politykiem z niewielkim doświadczeniem. Potrzebowałem pomocy”. W Rzymie spotkał CL. „Z Ruchem spotkałem się ponownie w Pradze, w gronie misjonarzy Bractwa św. Karola Boromeusza”. W tym kontekście dochodzi także do poznania innych osób zaangażowanych w politykę we Włoszech: „Raz zapytałem ich, czy potrzeba specjalnej duchowości, by zajmować się polityką po chrześcijańsku. Uśmiechnęli się: «Jesteśmy przyjaciółmi. Spotykamy się, rozmawiamy, razem się modlimy». Minęły lata, zanim zrozumiałem, że chrześcijaństwo nie jest czymś abstrakcyjnym”. Nic nadzwyczajnego: „Przeżywasz spotkanie z Jezusem tam, gdzie Go spotkałeś. Dlatego w roku 2015 wystąpiłem z partii”. Wydaje się to paradoksem. „W tych latach zacząłem spotykać rzeczywistości, które w społeczeństwie odgrywały o wiele bardziej konstruktywną rolę niż polityka zredukowana do partyjnych rozgrywek. Meeting w Rimini, stowarzyszenie Cometa, zajmujące się opieką zastępczą oraz kształceniem, Towarzystwo Dzieł…”

Był to okres, w którym wszędzie w Europie na porządku dziennym była kwestia migrantów, terroryzmu, relacji z islamem: „Nie zadawalały mnie dyskusje o tym, ale chodziłem tam, by spotykać osoby”. Tak jak po zamachach w Paryżu w styczniu 2015 roku: „Muzułmańska wspólnota w Brnie w swoim wystąpieniu potępiła te gesty. Poszedłem do meczetu, by się z nimi spotkać, by się z nimi modlić. Ale w partii skrytykowano mnie za to, tak samo jak wtedy, gdy przybyli pierwsi uchodźcy syryjscy i poszedłem na dworzec z kilkoma przyjaciółmi, by ich przywitać. Nie przyszedł żaden z moich politycznych przyjaciół. Wszyscy pochłonięci raczej ideą «obrony kraju przed tymi muzułmanami, my chrześcijanie…»”. Czy to było zajmowanie się polityką? „To była pre-polityka: pójście, by zobaczyć, by nie rozumować w populistyczny ani ideologiczny sposób”.

A potem przyszło jedno zdanie podczas wakacji CL w 2015 roku: „Wszystko zaczyna się od spotkania”. Wkrótce potem „wraz z kilkoma przyjaciółmi z mojego miasta zaczęliśmy pracować nad tym, co miało stać się pierwszym MeetingiemBrno. Ala to właśnie dopiero spotkanie z Zygmuntem Baumanem w Como, podczas wizyty w Comecie, skłoniło mnie do podjęcia decyzji o zakończeniu kariery politycznej”. Był to prosty dialog, którego jednak nie zapomina: „I postanowiłem zmienić drogę, by móc pogłębiać takie spotkania”.

Dzwoni do przyjaciół, powraca do niektórych relacji pielęgnowanych wraz z upływem czasu: „Z jednej z nich powstała fundacja, w której pracuję, gdzie wspierane są nie tylko dzieła charytatywne, ale gdzie próbuje się stworzyć przestrzenie dialogu między doświadczeniami w Europie. I jestem pewny, że to także jest odpowiedź na problemy mojego kraju”. Jest szczęśliwy, mówi, gdy organizuje wizyty dla przyjaciół i znajomych we Włoszech, by pokazać to, co on zobaczył: „Politycy, menadżerowie, intelektualiści. W tym roku na Meetingu w Rimini pojawi się czeski akcent w osobie Pavla Fischera, senatora kandydującego na prezydenta Republiki, oraz innych osobistości”. Będzie wystawa poświęcona Havlovi, która zaczynając od Rimini, dotrze w 2020 roku na MeetingBrno; wcześniej natomiast zostanie pokazana w parlamencie włoskim, czeskim oraz europejskim, w Genewie…

„Właśnie Havel, 40 lat później, kiedy mówi o «życiu w prawdzie», odpowiada na to, jak można być obywatelami politycznie aktywnymi, także wtedy, gdy wydaje się, że człowiek sam nie może nic zrobić” – dodaje Macek. Nie oznacza to, że nie można budować w partii, w Radzie Regionalnej, w parlamencie: „Wręcz przeciwnie. Taka jest moja historia. Dopóki znajdowałem przestrzeń, byłem tam. Ale kiedy spotkałem coś większego, czego polityka w ścisłym tego słowa znaczeniu w tym momencie nie była w stanie zaoferować, postanowiłem wnieść mój wkład w dobro wspólne w inny sposób. Jak mówi doktryna Kościoła, polityka może zostać odnowiona, zaczynając od społeczeństwa obywatelskiego, gdzie człowiek zostaje wychowany i może poznawać naprawdę. Polityka partyjna jest dobra, kiedy dowartościowuje te przestrzenie. Dlatego, pomijając moją drogę, jest ważna”.

Tak jak to było z Pavlem Fischerem: „Po wyborach prezydenckich udałem się do niego i opowiedziałem mu o interesującym sposobie zajmowania się polityką, który zobaczyłem we Włoszech, o subsydiarności oraz o sposobach jej realizacji w wielu dziełach, które odwiedziłem. Zorganizowaliśmy podróż do Mediolanu i okolic, spotykając osoby i odwiedzając dzieła. W drodze powrotnej wielki badacz doktryny społecznej powiedział mi, że nigdy dotąd nie widział czegoś podobnego: «Żyją i działają naprawdę ze względu na spotkanie, które stało się ich udziałem». To, moim zdaniem, może zmienić politykę”.