Opowiadanie science fiction daje ogromne możliwości, jest bowiem w stanie zaoferować serię obrazowych metafor, wyobrażających codzienną wędrówkę każdego człowieka ku odkrywaniu nieskończoności poza sobą samym oraz w swoim wnętrzu. To, co w dawnej literaturze przygodowej wyobrażała podróż morska, ustąpiło miejsca międzygwiezdnemu oceanowi. W najbardziej znanych fantastycznych opowieściach „wspaniałość tego, co nadzwyczajne” (niebywałe niebezpieczeństwa, piękno oraz przerażenie...) splata się ze „wspaniałością tego, co zwyczajne” (miłość małżeńska, następstwo pór roku, radość jedzenia i odpoczynku...); podróżuje się po to, by powrócić do domu i patrzeć na wszystko nowym spojrzeniem.

Sposób, w jaki człowiek wyobraża sobie te wszystkie przygody jest więc cennym papierkiem lakmusowym całościowej koncepcji własnej wędrówki.

Film Avatar Jamesa Camerona, pomijając fakt pojawiających się w scenariuszu kalek, opowiada ostatecznie o odrzuceniu własnej tożsamości. Bohater – człowiek dobry i udręczony, na wózku inwalidzkim – w swojej kondycji reprezentuje ludzkość. Obnażając nasze zranienie i ograniczoność, Cameron za pomocą znaku ukazuje naszą potrzebę bycia kochanym. Jedyną szansą bycia szczęśliwym jest rozpoczęcie na nowo, pozostawiając za sobą wszystko: chore nogi, własne rysy twarzy, własną historię. Ludzkość nie miałaby więc nic do zaoferowania Kosmosowi: tylko Coca-colę, niebieskie jeansy, poszanowanie dla „wyższej” kultury New Age obcych. Co więcej: zwyczajność nie ma żadnego blasku. Aby być szczęśliwym, poznać miłość oraz intensywność odnowionego życia, trzeba przestać być sobą i zacząć od czegoś nowego.

Interesujące jest porównanie tego wszystkiego z trylogią science fiction Clive’a Staplesa Lewisa, napisaną ponad pół wieku temu: Z milczącej planety, Perelandra, Ta ohydna siła. Również tutaj odnajdujemy pełną przygód podróż międzyplanetarną (na Marsa oraz na Wenus, następnie powrót na Ziemię), działającą w niezwykły sposób na wyobraźnię, piękno krajobrazów i nigdy nie widziany ludzkim okiem świat przyrody, spotkanie z innymi rasami, obdarzonymi mądrością i wdziękiem, oraz krytykę ideologii materialistycznej, która chciałaby zredukować Kosmos do tego, co przynosiłoby jej korzyść: wszystkie elementy wydawałyby się znajdować swoje odpowiedniki w Avatarze, jednak umieszczone zostają w zupełnie innej perspektywie. Bohater trylogii Lewisa (filolog w średnim wieku, którego uważa się za zabawną aluzję do przyjaciela pisarza, Tolkiena) odkrywa, że w podróży musi pokazywać to, co jest prawdziwe także na Ziemi: każde stworzenie przynależy do jednego, przepełnionego miłością planu Tego, którego mieszkańcy innych planet nazywają w języku staro-solarnym (języku, który usunął z Ziemi Nieprzyjaciel) Maledilem, Jedynym Prawdziwym Królem Kosmosu. Nie tylko: cały Wszechświat czeka na to, by ktoś z Ziemi oznajmił o „straszliwych czynach Maledila, dokonanych w czasie jego walki z Przeciwnikiem”. W odpowiedzi na zagmatwaną opowieść profesora o Wcieleniu, wielki pan Marsa wykrzykuje: „Odkryłeś przede mną najbardziej zdumiewające ze wszystkich znanych w całym Wszechświecie rzeczy”. Oto dar, którego od ludzkości oczekuje całe stworzenie; jest to także jedyna perspektywa, z której można znów spoglądać na siebie z miłością i szacunkiem, co w przeciwnym wypadku jest czymś niemożliwym. Właśnie my, ludzie, zranieni i ułomni, jesteśmy umiłowanymi dziećmi Króla królów, który na zawsze stał się jednym z nas. To pozwala powrócić do domu z sercem wzbogaconym o przygodę, którą przeżywamy. Przede wszystkim jednak z pewnością, że każda rzecz w naszym żeglowaniu dana nam jest po to, byśmy odkryli, że jesteśmy chciani, poznani, kochani; po to, byśmy w sposób coraz pełniejszy i z coraz większą radością byli sobą.